در دنیای هوش مصنوعی مولد، یکی از ابزارهای قدرتمندی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، پرامپت (دستور) است. کارایی مدل‌های بزرگ زبانی مانند Claude از Anthropic و ChatGPT از OpenAI تنها به داده‌هایی که روی آنها آموزش دیده‌اند یا الگوریتم‌هایشان وابسته نیست. بخش بزرگی از موفقیت آنها به چگونگی درک و اجرای دستورات و پرامپت‌ها وابسته است، یعنی دستوراتی که ما به این هوش مصنوعی‌ها می‌دهیم تا نتایج مطلوب را تولید کنند.
به‌عنوان کسی که با هر دو مدل Claude و ChatGPT کار کرده‌ام، شاهد تفاوت‌های بسیاری در واکنش‌های این مدل‌ها به دستورات مختلف بوده‌ام. هر شرکت رویکرد خاصی را برای طراحی سیستم دستورات خود اتخاذ کرده است و این تفاوت‌ها بر نحوه تعامل ما با این هوش مصنوعی‌ها تأثیر می‌گذارد. در این مقاله به بررسی این تفاوت‌ها پرداخته و نقاط قوت و ضعف هر سیستم دستوری را بررسی می‌کنم تا به شما کمک کنم که از این ابزارهای قدرتمند بهره بیشتری ببرید.
نقش دستورات در مدل‌های هوش مصنوعی
قبل از این که وارد جزئیات شویم، بهتر است بدانیم که پرامپت چیست و چرا در مدل‌های هوش مصنوعی اهمیت دارد. پرامپت مجموعه‌ای از دستورات است که ما به هوش مصنوعی می‌دهیم تا خروجی مورد نظرمان را تولید کند. برای مثال، وقتی از مدل درخواست می‌کنید که “یک مقاله را در 100 کلمه خلاصه کن”، مدل بر اساس این دستور عمل می‌کند.
اما پرامپت‌ها فراتر از درخواست ساده هستند. متا-پرامپت و پرامپت سیستمی که در Claude و ChatGPT استفاده می‌شود، رفتار مدل را در طول مکالمه هدایت می‌کنند. این دستورات به مدل می‌گویند چگونه ورودی‌ها را تجزیه و تحلیل کند، به چه شیوه‌ای پاسخ دهد، و حتی چه نوع لحنی داشته باشد.
اکنون بیایید بررسی کنیم که Anthropic و OpenAI چگونه سیستم‌های پرامپت خود را برای Claude و ChatGPT طراحی کرده‌اند و چرا این طراحی‌ها برای کاربران مهم هستند.
رویکرد Claude: دستیار انسان گونه
Claude از Anthropic به عنوان یک “دستیار دوستانه” طراحی شده و این امر از همان ابتدا در تعاملاتتان با آن مشخص است. متا-پرامپت Claude بیشتر شبیه به یک پروفایل شخصیتی است تا یک دستورالعمل فنی. این مدل به‌گونه‌ای طراحی شده است که تعاملات طبیعی و شبیه به مکالمات انسانی داشته باشد و به کاربران احساس همکاری و مشارکت دهد.
نقش شخصیت در دستورات Claude
Claude در پاسخ‌هایش بر تعاملات دوستانه و طبیعی تأکید دارد. بر خلاف ChatGPT که به طراحی کاربردی و مستقیم تمرکز دارد، Claude بیشتر تلاش می‌کند تا یک مکالمه دلپذیر و گاهاً حتی شوخ‌طبعانه را ایجاد کند. به طور مثال، وقتی با یک وظیفه چالش‌برانگیز مواجه می‌شود، ممکن است فرآیند تفکر خود را توضیح دهد، راه‌حل‌های جایگزین پیشنهاد دهد و حتی اگر مطمئن نیست، به‌طور دوستانه این عدم اطمینان را بیان کند.
پرامپت سیستمی Claude همچنین به مدل اجازه می‌دهد که پیشنهادات مرتبط یا اطلاعات اضافی را بدون انتظار از کاربر ارائه دهد. این باعث می‌شود Claude شبیه به یک دستیار همیشه آماده باشد که برای هر موضوعی پیشنهاد یا راهکاری دارد. اگر به دنبال همکاری یا خلاقیت باشید، این سبک می‌تواند بسیار مفید باشد.
مزایای لحن مکالمه‌ای Claude
برای وظایفی که نیاز به طوفان فکری یا نوشتن خلاقانه دارند، Claude بسیار خوب عمل می‌کند. پاسخ‌هایش اغلب پرحرف‌تر و جزئی‌تر هستند، که باعث می‌شود یک گفت‌وگوی عمیق‌تر ایجاد شود. برای مثال، اگر بخواهید یک داستان کوتاه بنویسید، Claude نه تنها به ایده‌پردازی کمک می‌کند بلکه درباره توسعه داستان، شخصیت‌ها و موضوعات به شما فیدبک‌های دقیق می‌دهد.
این رویکرد شخصیتی همچنین باعث می‌شود Claude برای وظایفی که نیاز به هوش هیجانی دارند، مانند خدمات مشتری یا آموزش، بسیار مناسب باشد. کاربران به طور کلی Claude را به عنوان یک دستیار حساس‌تر و تفکر‌محورتر تجربه می‌کنند که می‌تواند در صنایعی که لحن تعامل اهمیت زیادی دارد، مفید باشد.
با این حال، این مکالمه دوستانه گاهی ممکن است سرعت تعاملات را کاهش دهد. برخی از کاربران احساس می‌کنند که Claude بیش از حد مودب است و وقتی به دنبال جواب سریع هستند، این حالت مکالمه‌ای می‌تواند خسته‌کننده باشد. در اینجاست که ChatGPT با رویکرد متفاوت خود وارد عمل می‌شود.
رویکرد ChatGPT: دقت و کارایی
در حالی که Claude مانند یک همکار پرحرف به نظر می‌رسد، ChatGPT بیشتر شبیه به یک ابزار دقیق است. تمرکز OpenAI با ChatGPT بر کارایی و دقت است. دستورات و پرامپت‌های ChatGPT به وضوح، ساختار و نتیجه‌محور هستند. همه چیز درباره انجام وظایف به ساده‌ترین و سریع‌ترین شکل ممکن است، بدون هیچ‌گونه حاشیه.
پرامپت‌های ساختاریافته در ChatGPT
متا-پرامپت ChatGPT بیشتر شبیه به دستورالعمل فنی است. این مدل برای انجام وظایف پیچیده به روش گام به گام طراحی شده است. اگر وظیفه‌ای شامل مراحل متعددی باشد، مدل به ترتیب هر مرحله را توضیح داده و انجام می‌دهد. این باعث می‌شود که ChatGPT به ویژه برای وظایفی که نیاز به حل مسئله، تحلیل منطقی یا تولید خروجی‌های ساختارمند دارند، بسیار مؤثر باشد.
یکی از قدرت‌های ChatGPT در توانایی انجام وظایفی است که به خروجی‌های ساختارمند نیاز دارند. چه نوشتن کد، چه خلاصه‌نویسی مقالات علمی و چه ارائه مستندات فنی، ChatGPT در تولید پاسخ‌های واضح، مختصر و منظم عملکردی عالی دارد. اگر به دنبال یک هوش مصنوعی هستید که کار را سریع انجام دهد، سیستم دستوری ChatGPT بهترین انتخاب است.
حداقل توضیح، حداکثر نتیجه
برخلاف Claude که ممکن است به جزئیات بیشتری بپردازد، ChatGPT بر ارائه پاسخ‌های مختصر و مستقیم تمرکز دارد. این رویکرد ChatGPT را برای کاربرانی که به دنبال انجام سریع وظایف و پیش‌روی به مرحله بعد هستند، ایده‌آل می‌کند. پرامپت سیستمی ChatGPT باعث می‌شود مدل کمتر به مکالمات حاشیه‌ای پرداخته و بیشتر بر نتیجه تمرکز کند.
برای مثال، اگر از ChatGPT بخواهید یک مقاله را خلاصه کند یا یک مفهوم ریاضی را توضیح دهد، این کار را به روشی سریع و مختصر انجام می‌دهد، اغلب سریع‌تر از Claude که ممکن است توضیحات اضافی و زمینه بیشتری ارائه کند. برای بسیاری از کاربران، این دقیقاً همان چیزی است که نیاز دارند؛ یک مدل هوش مصنوعی که مثل یک ابزار دقیق عمل می‌کند و خروجی‌های مشخصی را به سرعت تحویل می‌دهد.
با این حال، این تمرکز بر کارایی ممکن است باعث شود که ChatGPT کمی سرد و بی‌احساس به نظر برسد. برای کاربرانی که به دنبال تجربه‌ای دوستانه‌تر هستند، این رویکرد ساده ممکن است چندان جذاب نباشد.
مقایسه Claude و ChatGPT
برای درک بهتر نقاط قوت و ضعف هر مدل، بیایید برخی از ویژگی‌های کلیدی آنها را مقایسه کنیم:
| ویژگی | Claude | ChatGPT |
| لحن | مکالمه‌ای، دوستانه، جذاب | دقیق، مختصر، مستقیم |
| حل مساله | همکاری‌محور، بررسی راه‌حل‌های متعدد | ساختاریافته، منطقی، گام به گام |
| استقلال عمل | بیشتر فعال، ارائه اطلاعات اضافی | واکنشی، پیروی دقیق از دستورات کاربر |
| تمرکز بر وظیفه | مناسب برای طوفان فکری و وظایف خلاقانه | بهترین گزینه برای وظایف ساختارمند و فنی |
| نحوه برخورد با ابهام | توضیح محدودیت‌ها، اعلام عدم اطمینان | پایبندی به واقعیت، اجتناب از بحث‌های فلسفی |
| مناسب برای | نوشتن خلاقانه، طوفان فکری، خدمات مشتری | کدنویسی، مستندات فنی، خلاصه‌سازی |
پرامپت‌نویسی برای استفاده‌های مختلف
درک تفاوت‌های سیستم‌های پرامپت‌نویسی Claude و ChatGPT برای انتخاب ابزار مناسب برای نیازهای خاص شما بسیار مهم است. اگر شما در حال کار بر روی یک پروژه فنی هستید که به خروجی‌های دقیق و ساختاریافته نیاز دارد، ChatGPT احتمالاً گزینه بهتری خواهد بود. روش منظم این مدل برای حل مسائل و توانایی آن در تجزیه و تحلیل وظایف پیچیده به اجزای ساده‌تر، آن را به ابزاری قدرتمند برای توسعه‌دهندگان، پژوهشگران و دانشمندان داده تبدیل می‌کند.
از سوی دیگر، اگر پروژه شما شامل همکاری خلاقانه باشد—خواه نوشتن یک داستان، توسعه یک برنامه بازاریابی، یا بررسی ایده‌ها برای یک محصول جدید باشد—سبک مکالمه‌ای Claude و پیشنهادات پیش‌دستانه‌اش می‌تواند به نتایج پویاتر و تفکر برانگیزتری منجر شود. Claude یک هوش مصنوعی است که در تعاملات رشد می‌کند و برای وظایفی که مسیر رسیدن به هدف به اندازه خود نتیجه مهم است، ایده‌آل به نظر می‌رسد.
برای مثال، در یک جلسه طوفان فکری، Claude به طور فعال شرکت می‌کند، پیشنهاداتی ارائه می‌دهد و وارد گفتگو می‌شود. در مقابل، ChatGPT احتمالاً لیستی مختصر از ایده‌ها ارائه می‌دهد و به سراغ موضوع بعدی می‌رود. هر کدام از این رویکردها مزایای خود را دارد و بسته به نیاز شما از هوش مصنوعی، انتخاب شما را شکل می‌دهد.
آینده پرامپت‌نویسی
با توسعه مداوم مدل‌های OpenAI و Anthropic، انتظار می‌رود که سیستم‌های پرامپت‌نویسی آنها نیز به تکامل برسند. معرفی خانواده مدل‌های o1 تکنیک‌های پرامپت‌نویسی پیشرفته‌تری را معرفی کرده است، که از یادگیری تقویتی برای بهبود استدلال و ارائه خروجی‌های بهتر استفاده می‌کند. در همین حال، Claude به سمت تعامل بیشتر و طبیعی‌تر با انسان‌ها حرکت می‌کند و تمرکز بر ایجاد تجربه‌ای شخصی‌تر و روان‌تر دارد.
هنر پرامپت‌نویسی با پیشرفت این مدل‌ها اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، زیرا این ابزارها بیشتر در زندگی روزمره ما ادغام می‌شوند. توسعه‌دهندگان، بازاریابان، نویسندگان و معلمان باید مهارت خلق پرامپت‌های مؤثر را برای بهره‌برداری کامل از این ابزارهای قدرتمند فرا بگیرند. و با پیشرفت هوش مصنوعی، توانایی در تعامل مؤثر با آن همچنان به همان اندازه مهم باقی خواهد ماند.
نتیجه‌گیری
پرامپت‌نویسی کلید باز کردن تمام ظرفیت‌های مدل‌های مولد هوش مصنوعی مانند Claude و ChatGPT است. درک اینکه این مدل‌ها چگونه پرامپت‌ها را تفسیر می‌کنند و به آنها پاسخ می‌دهند به کاربران این امکان را می‌دهد که تعاملات خود را بر اساس نیازشان تنظیم کنند، خواه به دنبال کارایی، خلاقیت یا همکاری باشند.
Claude در وظایفی که از رویکرد مکالمه‌ای و دوستانه بهره می‌برند درخشان است، و این آن را برای تلاش‌های خلاقانه یا خدمات مشتری ایده‌آل می‌کند. از سوی دیگر، ChatGPT در وظایف ساختاریافته و فنی که در آنها دقت و کارایی مهم است، برجسته عمل می‌کند.
هر دو مدل نقاط قوت منحصربه‌فرد خود را دارند و انتخاب بین آنها بیشتر به نوع وظیفه‌ای که با آن سروکار دارید بستگی دارد. هنر پرامپت‌نویسی در انتخاب ابزار مناسب و استفاده مؤثر از آن است—و با تکامل این مدل‌ها، استراتژی‌های ما برای تعامل با آنها نیز پیشرفت خواهند کرد.
در نهایت، چه با Claude کار کنید یا ChatGPT، تسلط بر پرامپت‌نویسی به شما کمک می‌کند تا از این تکنولوژی‌های انقلابی بیشترین بهره را ببرید.